Cả trăm dự án đứng hình với khâu định giá đất

Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM vừa có văn bản gửi Sở Tài chính thành phố về danh sách 22 dự án dự kiến trình Hội đồng thẩm định giá đất thành phố thẩm định trong quý IV/2024.

Đứng đầu trong danh sách này là dự án Khu phức hợp Lotte Eco Smart City của Tập đoàn Lotte, với mức thu dự kiến theo chứng thư thẩm định giá là 16.000 tỉ đồng. Dự án này được động thổ vào tháng 9.2022 do Tập đoàn Lotte (Hàn Quốc) làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, do gặp vướng về nghĩa vụ tài chính nên đến nay, dự án vẫn nằm im bất động.

Dự án lớn thứ hai là khu đất 14,8 ha phường An Phú, TP Thủ Đức để thanh toán theo Hợp đồng BT Dự án đường song hành cao tốc Long Thành - Dầu Giây của Công ty Cổ phần Bất động sản Nguyên Phương. Ước tính số tiền thu về từ dự án này là 3.500 tỉ đồng theo chứng thư thẩm định giá.

Nằm trong nhóm dự án nghìn tỉ còn có khu đất số 230 đường Nguyễn Trãi, phường Nguyễn Cư Trinh, Quận 1 của Công ty TNNH Bất động sản T.N.T Trung Thủy. Nghĩa vụ tài chính của dự án này dự kiến hơn 3.200 tỉ đồng. Đơn vị tư vấn đang hoàn thiện chứng thư theo Nghị định 71.

Ngoài 3 dự án có nguồn thu trên nghìn tỉ, danh sách còn có những dự án thực hiện nghĩa vụ tài chính rất lớn với con số tiền thuế sử dụng đất cũng từ 200 tỉ đến hơn 700 tỉ đồng.

Theo tính toán, chỉ cần tháo gỡ vướng mắc ở khâu thẩm định giá đất cho 22 dự án, TPHCM sẽ thu về 25.483 tỉ đồng tiền thuế; còn tháo gỡ được cho cả 148 dự án thì số tiền thuế thu được sẽ là hàng trăm nghìn tỉ đồng.
 

Đến nay, sau nhiều năm kiến nghị tháo gỡ khó khăn, các dự án bị vướng liên quan đến định giá đất vẫn "đứng hình". Còn không ít dự án hơn 20 năm vẫn chưa được đóng tiền sử dụng đất nhưng lại không được đưa vào danh sách lần này.

Thời gian qua, theo đánh giá từ phía lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM, việc xác định giá đất gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, chủ yếu rơi vào những hồ sơ có quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất theo Luật Đất đai 1993, Luật Đất đai 2003 và các hồ sơ thuê đất trả tiền thuê hàng năm.

Việc xác định giá đất gặp khó khăn chủ yếu nằm ở khâu thuê đơn vị tư vấn để xác định giá đất khi những đơn vị tư này từ chối tham gia, do tại thời điểm đó, việc thu thập thông tin đầu vào để xác định giá đất rất hạn chế, có những trường hợp hầu như không thu thập được.

Thậm chí, tại một hội thảo về vấn đề định giá đất vào tháng 7 vừa qua, lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cho biết, có trường hợp dự án 30 lần kiếm đỏ mắt không thuê được đơn vị tư vấn. Điều này làm cho quá trình xác định giá đất kéo dài tháng này qua năm khác mà đến nay vẫn chưa xử lý được.

Những bất cập, tắc nghẽn trong khâu định giá đất tại nhiều địa phương thời gian qua sẽ được kỳ vọng tháo gỡ khi nghị định 71 quy định về giá đất có hiệu lực kể từ ngày Luật Đất đai 2024 được thi hành tính từ ngày 1.8 vừa qua. Tuy nhiên, vẫn còn ý kiến lo ngại Nghị định 71 hướng tới việc tháo gỡ những vướng mắc của nhiều dự án trong giai đoạn trước đây nhưng vấn đề bây giờ chính là ở các đơn vị tư vấn thẩm định giá, đơn vị kiểm tra, thẩm duyệt và vai trò của chính quyền địa phương trong thực thi chính sách.

Việc định giá đất là vấn đề phức tạp liên quan đến lợi ích của cả Nhà nước và doanh nghiệp, nên cần chờ đợi việc thực thi quy định trong thời gian tới mới rõ được hiệu quả gỡ vướng cho các dự án.